– Mleczarstwo to bez wątpienia jeden z obszarów, gdzie techniki membranowe znajdują od lat najwięcej zastosowań – mówi Forum Mleczarskiemu Biznes Marcin Skrzypek, Właściciel firmy Intermasz – Filtracja Membranowa. – Oprócz powszechnie stosowanych rozwiązań z zakresu zgęszczania mleka (RO), serwatek podpuszczkowych, czy kwasowych (NF/RO), standaryzacji poziomu białka w mleku procesowym (UF/MF), produkcji twarożku z mleka ukwaszonego (UF), czy też koncentracji białek mleka do produkcji MPC lub białek serwatkowych w serwatce podpuszczkowej (UF) coraz częściej zastosowanie znajdują aplikacje z zakresu mikrofiltracji.
– Ta pozornie najprostsza technika membranowa (ze względu na
największe średnice porów stosowanych membran, 0,1-2 µm), w praktyce
okazała się jedną z najbardziej wymagających. Właśnie duża porowatość
membran i wysokie strumienie permeatu powodowały przez długi czas
problemy z utrzymaniem stabilnych parametrów procesowych i zapewnieniem
zadawalającego czasu pracy membran. Niezbędnym, w większości aplikacji,
okazało się zastosowanie bądź specjalnych systemów regulacji ciśnienia
transmembranowego, bądź też użycie specjalistycznych ceramicznych
membran mikrofiltracyjnych, których konstrukcja gwarantuje stabilne
warunki pracy membran na całej jej długości (GP firmy Pall, czy też
Isoflux firmy Tami). Klasyczne membrany mikrofiltracyjne ulegają bowiem
szybkiemu foulingowi ze względu na fakt, iż duże prędkości styczne
(często >6 m/s), powodują bardzo znaczące spadki ciśnienia (nawet
powyżej 2 bar na długości 1 m), co z kolei skutkuje bardzo dużym
zróżnicowaniem warunków pracy pojedynczej membrany na całej jej
długości. Strumienie permeatu uzyskiwane na wlocie tych membran są
zdecydowanie wyższe od strumieni generowanych w jej części środkowej, a
zwłaszcza końcowej (w tej ostatniej niejednokrotnie dochodzi do
przepływów wstecznych oznaczających przepływ permeatu do produktu,
powodujących zmniejszenie sumarycznej efektywności pracy membrany) –
wskazuje Marcin Skrzypek.
– Do najpowszechniejszych aplikacji mikrofiltracji w krajowym
mleczarstwie należą: oczyszczanie solanek serowarskich (ponad 40
instalacji) oraz usuwanie mikroflory bakteryjnej z mleka procesowego
(niskoogrzewane proszki mleczne, MPC, koncentraty kazeinowe, produkty
ukwaszane), czy też mleka ESL (łącznie kilkanaście instalacji). Wśród
najnowszych aplikacji MF z wykorzystaniem membran ceramicznych wymienić
należy oczyszczenie serwatek podpuszczkowych (usuwanie pyłu kazeinowego,
mikroflory bakteryjnej i tłuszczu), gdzie MFzastępuje jednocześnie
wirówkę odtłuszczającą, pasteryzator i klaryfikator. Instalacja
mikrofilltracji może zostać użyta zarówno przed typowymi układami NF/RO
do zagęszczania serwatki, czy też bardziej wymagającymi aplikacjami
(produkcja wysokobiałkowych koncentratów lub nawet izolatów białek
serwatkowych – dzięki redukcji poziomu tłuszczu możliwe jest uzyskanie w
proszku białka na poziomie >90%). W odniesieniu do serwatek
kwasowych dodatkową zaletą układu MF jest możliwość odzyskania pyłu
kazeinowego i tłuszczu jako pełnowartościowego produktu w formie masy
twarogowej o s.m. >22% - dodaje nasz rozmówca, Marcin Skrzypek,
Właściciel firmy Intermasz – Filtracja Membranowa.
aktualizacja (RP)